Εβδομάδα Δημοσιογραφίας 2022

 Την προηγούμενη εβδομάδα είχα την χαρά και τον ενθουσιασμό να παραστώ στην Εβδομάδα Δημοσιογραφίας που διοργανώθηκε από την iMedD , έναν μη-κερδοσκοπικό δημοσιογραφικό οργανισμό που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και χρηματοδοτείται αποκλειστικά από το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος . Στην πενθήμερη αυτή διοργάνωση κάθε εγγεγραμμένος επισκέπτης είχε την δυνατότητα να συμμετάσχει σε ομιλίες ανθρώπων που προέρχονται μέσα από τον χώρο της δημοσιογραφίας , όπως δημοσιογράφους , ρεπόρτερ , παρουσιαστές , διευθυντές δημοσιογραφικών μέσων και υπεύθυνους τμημάτων παραγωγής δημοσιογραφικού περιεχομένου . Συνέβαιναν , ακόμη , καθημερινά και σχεδόν κάθε μία ώρα workshops ( εργαστήρια ) που ο καθένας μπορούσε να επιλέξει αυτό που τον ενδιέφερε περισσότερο και να συμμετάσχει σε έναν ανοιχτό διάλογο με άτομα του κλάδου από όλο τον κόσμο . Αυτό μάλιστα έδινε την δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα κλίμα μεγαλύτερης οικειότητας μεταξύ ομιλητή και θεατή , καθώς ο δε μπορούσε να πλησιάσει τον πρώτο για να λύσει πιθανές απορίες .

Αυτό που για μένα είχε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον ήταν η ομιλία καλωσορίσματος από την υπεύθυνη και εκπρόσωπο του οργανισμού Άννα – Κύνθια Μπουσδούκου , η οποία έπειτα από την εισαγωγική της ομιλία προέβη στην ανάλυση και τον σχολιασμό μιας δημοσκοπικής έρευνας που σχετιζόταν με την εμπιστοσύνη των πολιτών στα μέσα ενημέρωσης . Σύμφωνα με αυτή την έρευνα , λοιπόν , 7 στους 10 πολίτες δεν εμπιστεύονται την τηλεόραση και μισοί ακόμη από του ερωτηθέντες δεν εμπιστεύονται τις ιστοσελίδες για την ενημέρωσή τους . Επιπλέον , 2 στους 3 θεωρούν ότι δεν πρέπει να πληρώνουν το δημοσιογραφικό περιεχόμενο που λαμβάνουν . Πώς γίνεται , επομένως , ένα μέσο να παραμείνει ενεργό , όταν δεν υπάρχει η συνεισφορά του κοινού ; Ο Αλέξης Παπαχελάς , δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας ‘’η Καθημερινή’’ ισχυρίζεται ότι οι Έλληνες πολίτες θέλουν να διαβάζουν αντικειμενικές ειδήσεις χωρίς να πληρώνουν για αυτές , ενώ αυτοί διατείνονται ότι τα έσοδα των μέσων πρέπει να προέρχονται από διαφημίσεις τις οποίες οι ίδιοι απεχθάνονται να βλέπουν σε μία ιστοσελίδα κατά την διάρκεια της περιήγησής τους  .

Επακόλουθο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το γεγονός ότι το 74% των συμμετεχόντων στην έρευνα δεν εμπιστεύεται τους δημοσιογράφους καθώς το 63% αυτών δεν θεωρούνται αξιόπιστοι . Παραπάνω από τους μισούς ( 54%) διατείνονται ότι οι ταγοί της επικοινωνίας είναι καλά αμειβόμενοι – κάπου εδώ ο βασικός μισθός του δημοσίου υπαλλήλου φωνάζει – και σχεδόν το 90% πιστεύει ότι λογοκρίνονται από τους προϊστάμενούς τους . Ασχολίαστο δε πως το 65% τους θεωρεί ως ανθρώπους χαμηλού μορφωτικού επιπέδου . Άρα , μέχρι στιγμής έχουμε από την μια πλευρά τους αποδέκτες των ειδήσεων που δεν τις πιστεύουν αλλά τις διαβάζουν , δεν εμπιστεύονται τις ιστοσελίδες και την τηλεόραση αλλά τα παρακολουθούν με συχνότητα και από την άλλη υπάρχουν οι δημοσιογράφοι που , αν και αμόρφωτοι , αμείβονται καλά και λογοκρίνονται . Τέλος , το 95% των ερωτηθέντων απάντησαν πως η δημοσιογραφική πένα των δημοσιογράφων βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση με το μέσο στο οποίο εργάζονται οι δημοσιογράφοι . Σε αυτό το σημείο είναι καλό να διασαφηνίσουμε ότι οι δημοσιογράφοι αποτελούν οι ίδιοι το μέσο ενημέρωσης στο οποίο εργάζονται και από το οποίο μισθώνονται , όχι το ανάποδο . Επίσης , για να φτάσει κάποιος σε σημείο να δημοσιευτεί κείμενό του πρέπει να έχει τελειώσει τουλάχιστον μία σχολή δημοσιογραφικής φύσης , να έχει υπηρετήσει σε διάστημα χρόνων το αντικείμενό του σε πρακτική άσκηση και να προσπαθεί να είναι όσο πιο αντικειμενικός γίνεται στην καταγραφή των γεγονότων , τηρώντας τον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας . Είναι άτοπο λοιπόν η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας να θεωρεί τους δημοσιογράφους απαίδευτους , προσηλυτισμένους και ευκατάστατους . Τα μέσα ενημέρωσης στη χώρα μας είναι πολλά και δεν βρίσκονται μόνο στα περίπτερα ή στη τηλεόραση . Οι δημοσιογράφοι είναι πολυάριθμοι , πολλοί ασκούν το επάγγελμά τους ως δεύτερο για να φέρουν εις πέρας τις ανάγκες τους και λίγοι είναι αυτοί που εμφανίζονται αναλλοίωτοι στον χρόνο μπροστά μας στο γυαλί και είναι ευκατάστατοι .

 Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που τέθηκε ως θέμα συζήτησης στην διάρκεια της εβδομάδας δημοσιογραφίας αποτελεί αυτό της ελευθερίας του λόγου . Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες η χώρα μας κατακτά την 108^η θέση στην κατάταξη των 180 χωρών στην ελευθερία λόγου , ενώ η Φιλανδία βρίσκεται στην 4^η . Η οργάνωση της iMedD , προκειμένου να άρει κάθε διάσταση μεταξύ των δύο χωρών έφερε σε άμεσο διάλογο μία Φιλανδή δημοσιογράφο Laura Saarikoski με διάφορους Έλληνες ομόλογούς της και με κύριο συνομιλητή την Άννα – Κύνθια Μπουσδούκου . Η ίδια ανέφερε ότι στη σκανδιναβική χώρα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επικρατήσει των μέσων ενημέρωσης και πως αυτά αποτελούν πια μέρος της ίδιας της κοινωνίας , έπειτα από την εμπιστοσύνη που άρχισε να τους αποδίδεται από το 2017 σταδιακά μέχρι και σήμερα . Ακόμη , κατέστησε σαφές ότι καμία χώρα δεν εμπιστεύεται πάνω από 50% τα ελεύθερα μέσα , κάνοντας άμεση αναφορά στην φιλανδική κυβέρνηση η οποία παρέχει τις απαραίτητες υπηρεσίες στα μέσα που η κοινωνία χρειάζεται . Σημείωσε ότι οι δημοσιογράφοι στη χώρα της έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο και ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών σε αυτούς αυξήθηκε κατά την διάρκεια του Covid-19 και του πολέμου της Ουκρανίας . Επομένως , αυτό που μας μετέφερε με σαφήνεια είναι ότι η λύση στην ανελευθερία λόγου του τύπου στην Ελλάδα μπορεί να αντισταθμιστεί από την ελληνική κυβέρνηση με τις απαραίτητες παροχές που χρειάζονται οι κοινωνοί της ενημέρωσης , καθώς και με την δραστηριοποίηση των πολιτών , ώστε οι ίδιοι να δέχονται πληροφορίες από διάφορα , διαφορετικά μέσα και να αποκτούν άποψη έπειτα από πολυδιάστατη αναζήτηση .

                                                                                                                                                                        

Είναι βέβαιο ότι η ελληνική κοινωνία παραμένει έτη φωτός μακριά από την κάθε είδους ανάπτυξη και συμπόρευση με τα νέα μέσα , ωστόσο είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε την οπτικής μας για καθετί και στη προκειμένη περίπτωση για την ενημέρωση . Αντίβαρο στην ελευθερία λόγου δεν αποτελεί η γνώμη ενός γνωστού μας ούτε ο φίλος μας που ξέρει για αυτό το θέμα , αλλά η διασταύρωση των πληροφοριών και η υπακοή , αφού πρώτα έχει προηγηθεί η απαραίτητη επαλήθευση , σε αυτούς που γνωρίζουν λόγω του αντικειμένου εργασίας τους . Αν μέχρι τώρα η άποψη αυτή δεν ήταν πιστευτή , τουλάχιστον ένας παγκόσμιας απήχησης οργανισμός , αυτός της iMedD , έρχεται να την ενδυναμώσει .